Kayseri’de imam hatip lisesi eğitimi gördükten sonra halen Şehir Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi’nde eğitim hayatını sürdüren Çad’lı İmam Hissein Alio ile ülkesi Çad’ı ve Türkiye’yi konuştuk. Ramazan Oduncu sordu.
Bu yazı DünyaBizim.com’dan alınmıştır.
Türkiye’nin İslam coğrafyasında yükselen bir devlet olmasıyla paralel olarak, birçok yabancı öğrenci için de Türkiye bir cazibe merkezi haline geldi. Son zamanlarda Diyanet Vakfı’nın sponsorluğu ile açılan imam hatip okulları da, bu bağlamda ümmetin farklı coğrafyalarından öğrenciler getirerek, hem öğrencilerin eğitimini desteklemekte, hem de ülkeler ve kültürler arası ilişkileri perçinleyerek geliştirmektedir.
Ülkesinden, Kayseri Uluslararası Mustafa Germirli Anadolu İmam Hatip Lisesi’ne İslami bir eğitim almak için gelen ve lisans eğitimini Şehir Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi’nde sürdüren Çad’lı İmam Hissein Alio ile ülkesi Çad’ı ve Türkiye’yi konuştuk.
Bize Türkiye’ye geliş serüveninden ve Türkiye’ye ilk gelişinden bahsedebilir misin?
Ben buraya gelmeden önce Türkiye ve Türk insanını az da olsa tanıyordum. Türkiye ile ilgili haberleri bazen televizyonda seyrederdim. Bilhassa Türkiye’nin ekonomik ve dış siyasette gösterdiği gelişmeler, televizyon kanallarımızdan eksik olmuyordu. Buraya gelmeden önce ülkemde eğitimimi sürdürürken, abimin çalıştığı okul aracılığıyla Türkiye’de okumak isteyen öğrencilerin seçme sınavına alınacağını haber aldım. Gerekli sınavlara katılıp başarı gösterince, Türkiye’ye gelme hayalim gerçeğe dönüştü. Ancak ilk günlerde bu sevincim, ülkemi terk etmenin vermiş olduğu endişeyle karışık bir haldeydi.
Seyahat tarihine kadar olan süre heyecan içinde geçti. Bu zaman dilimi içerisinde Türklerle daha yakından irtibat kurma fırsatı yakaladık. Onlar, bizlere okuyacağımız şehirler hakkında bilgi verirken bizi en çok tedirgin eden şey Kayseri’nin çok soğuk olarak anlatılması oldu. 😀
Seyahatimiz Libya üzerinden aktarmalı olarak İstanbul’a 8 saatte gerçekleşti. İstanbul’dan da kara yolu aracılığıyla Kayseri’ye, yeni memleketimize ulaştık.
Ülkenizin etnik yapısından, ikliminden bahseder misin? Çad kültürünün belirgin özellikleri nelerdir?
Çad Cumhuriyeti, diğer Afrika ülkeleri gibi Müslümanlar, Hıristiyanlar ve Animistlerden oluşan zengin ve çeşitli etnik gruplara sahip bir ülkedir. Bu etnik yapının başlıca en büyük kabile ve aşiretlerini Araplar, Goran, Hadjerai, Vaday, Pöl (Peul), Sara ve Zagavalar oluşturur.
Çad kültürünün en bariz özellikleri şunlardır:
– Çad’ın kültürü, Kanem-Bornu, Vaday ve Bagirmi gibi orta A
frika bölgesinin sultanlıklarına dayanan köklü bir kültürdür.
– Sahip olduğu etnik yapı zengin bir kültür mirası olarak günümüze yansımıştır. Bu zenginliğin en güzel örneklerini sanat, mutfak ve müzikte görürüz.
– Çad kültürü, kahramanlık, misafirperverlik, cömertlik, dürüstlük ve merhamet gibi güzel özelliklere ihtiva eden özün bir kültürdür.
Türkiye ile Çad arasındaki en büyük benzerlik ve farklılıklar nelerdir?
Benzerlikler:
– Coğrafi olarak Çad, Türkiye gibi stratejik konuma sahip bir ülkedir. Çad, Afrika’nın kalbinde yer aldığı için Afrika ülkelerinin birleştiği nokta konumundadır.
– Çad kültürü, Türkiye gibi İslami köklere dayandığı için iki kültürde benzer noktalar vardır.
Farklılıklar:
– Zengin yeraltı ve yerüstü kaynakları olan bir ülkedir. Özellikle bol miktarda altın ve petrol bulunmakta. (Türkiye’nin de zengin kaynakları var ama bizim ekonomik anlamda çok değerli olan madenlerimiz var demek istiyorum)
– Etnik unsurlar ve sosyal yapı olarak Türkiye’den çok farklıdır.
– İklim farklılıklarını zaten az çok tahmin etmişsinizdir.
Üniversiteyi bitirdikten sonra ülkene dönmeyi düşünüyor musun?
Hayır, inşallah üniversiteyi bitirdikten sonra akademik eğitimimi de burada tamamlayıp sonra ülkeme dönmeyi planlıyorum. Böylece ümmete ve ülkeme daha faydalı olacağıma inanıyorum.
Türkiye’de hiç hayal kırıklığına uğradığın, niçin buraya geldim dediğin oldu mu?
Hayır, bilakis ben burada bulunduğum için kendimi şanslı hissediyorum. Özellikle Türk insanının sıcakkanlılığı, misafirperverliği ve yardımseverliği sayesinde hiç böyle bir hisse kapılmadım. Gerçekten burada olduğum süre içerisinde hep ülkemdeymiş gibi hissettim.
Çad’ın insanlık tarihine mâl olmuş isimleri var mıdır?
Gerek Çad’ın gerekse bütün kıtanın gelişmesi ve ilerlemesi için mücadele verip ün kazanmış önemli Çadlı isimler şunlardır:
– Rabih Fazlalla (c. 1842 – April 22, 1900): Orta Afrika bölgesinin özgürlüğüne kavuşması için sömürge güçlerine karşı mücadele etmiş öncü Afrikalı kahramanlardandır.
– İbrahim el- Kanimi (1776–1837): Çad’ın ve özellikle Güney Afrika bölgesinin en eski ünlü âlim ve ediplerinden biridir. O, güçlü kalemiyle Afrika halkını birliğe çağırmış, halka moral kaynağı olmuştur.
Maalesef Orta Afrika Cumhuriyeti’nde yaşanan katliam sebebiyle birçok Müslüman ülkenize sığındı Orada ve ülkende yaşananlardan bahsedebilir misin?
Malum olduğu üzere Orta Afrika Cumhuriyeti’nde Seleka ve Anti-Balaka milisleri arasında çatışmaların başladığı günden bu yana, savaş yüzünden Çad’a sığınan çok sayıda Orta Afrikalı Müslüman mevcuttur. Bu mültecilerin Çad’da yüzleştiği en önemli sorunlar:
– Acil sağlık hizmeti.
– Barınma sorunu.
– Eğitim sorunu.
Bir üniversite öğrencisi olarak Türkiye’deki üniversiteler hakkında ne düşünüyorsun? (Sadece eğitim olarak değil aynı zamanda ahlaki olarak.)
Türk üniversiteleri, eğitim alanında önemli mesafeler kat etmiş, kaliteli ve modern kurumlar. Özellikle kendi ülkemin üniversiteleri ile kıyasladığımda aradaki farkı görmek daha kolay. Ahlaki açıdan daha da güzel olması için dua ediyorum inşallah.
Ülkene dair ailen dışında en çok özlediğin şey nedir?
Ailem dışında en çok yakın arkadaşlarımı, onlarla beraber vakit geçirmeyi, kendi çocukluğumun geçtiği bölgelerde oynamayı özledim. Tabi Türkiye’de kendi yemeklerimizi de yiyemiyoruz, özellikle Ramazan ayında Çad yemeklerine büyük bir özlem duyuyoruz.
Türkiye ve Çad arasında İslami yaşam anlamında ne gibi farklılıklar bulunmaktadır?
Türkiye ve Çad arasında İslami yaşam anlamında en önemli farklılık dinin pratikte uygulanması yönü. Fakat geçmişe nazaran Türkiye’nin bu noktada da günden güne mesafe kat ettiğini düşünüyorum. Benim şehrim olan Nd’jamena’da ezan okunduğu zaman insanlar bütün işlerini bırakır, esnaf dükkanlarını kapatır ve camiye giderler. Doğal olarak ilk geldiğimde bu duruma ve halkın bizden çok farklı olan yaşam tarzına alışmam vakit aldı.
Son olarak Türk insanının Çadlı bir kişiye yaklaşımı nasıldır? Olumlu veya olumsuz unutamadığın bir hatıran var mı?
Benim gözümde Türkler samimi, dost canlısı ve yardımsever bir toplumdur. Özellikle günümüz İslam coğrafyasının yüz yüze geldiği çeşitli sıkıntılara “kendi sıkıntısı” nazarıyla yaklaşıp, dünyanın dört bir tarafındaki mazlumlar için başlatılan maddi- manevi hareketlere öncülük etmesi, bu toplumun iyi niyetinin açık bir göstergesi ve dünya toplumları için de ibretlik bir insanlık dersidir.
Ramazan Oduncu* konuştu
Şehir Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Öğrencisi
Kaynak link: http://www.dunyabizim.com/tc3bcrkiye27nin-mazlumlara/19940/turkiyenin-mazlumlara-hami-olmasi-gurur-verici
Şehir İslami İlimler Kulübü 