Daru’l-Hikme Dersleri Link Listesi

İslami İlimler eğitimi veren kurumlar serimizde bu hafta, şimdi kapalı olmasına rağmen kayıtlarıyla eğitime devam eden Daru’l-Hikme var.

Ebubekir Sifil Hoca’nın 2002 tarihli yazısında söylediği üzere, “Daru’l-Hikme, modernleşmenin geldiği son aşama olan “küreselleşme” ile birlikte İslam dünyasında yaşanan “değerler çözülmesi”nin bizi, dünya hayatında küresel güç denkleminde var olmak bakımından bir yere götürmeyeceği gibi ahiret hayatımızı da tehlikeye atmakta olduğu temel tespitinden hareket etmektedir.” yani hareket etmekteydi. Ama o zaman yapılan dersler orada kalmadı, kaydedildi ve daha birçok ilim talebesini yetiştirmeye de devam etmekte.

Dersler hakkında az bir kelam edelim dersek, şunları söyleyebiliriz belki: Daru’l-Hikme’de işlenen dersler, ders için belirlenen kitapla asla sınırlı kalmayan, kitabı anlamaya çalışırken, meseleyi diğer yönleriyle kavramak için farklı kaynaklara başvurmak suretiyle, konuya ilişkin soru işaretleri üzerinde durup çözüm aranılan derslerdir. Bu sebeple bu ders ve seminerleri dinlemiş ilim talebesi, seminerin sonunda pek çok kitapla tanışmış ve konulara dair bazı soru işaretlerine haiz olmuş şekilde ayrılır. Bu seminerlerin bir diğer önemli yönü ise, büyük oranda bir tedricilikle işlenmiş olmasıdır. Böylelikle kendisinden faydalanmak isteyen ilim taliplileri önce nereden başlayacağına dair bir fikir sahibi olmuş olmaktadır. Belirttiğimiz üzere Daru’l-Hikme pek çok ilim talebesini yetiştirmiş ve yetiştirmeye devam etmektedir. Rabbim bu gibi kurumları daim etsin.

Mehmet Fatih Kaya, Ebubekir Sifil, Talha Hakan Alp, Orhan Ençakar, Abdülkadir (Okan) Yılmaz hocaların Daru’l-Hikme’de verdiği derslerden linklerine ulaşabildiğimiz kadarını aşağıda topladık. Bazı dersler için de bazı küçük bilgilendirici notlar ekledik. İlim talebelerine faydalı olması amacıyla istifadeye sunalım dedik, Rabbim hayırlı kılsın.

NOT: Sayfadaki linklerin güncellenmesi devam etmektedir.

Tefsir

• Tefsire Giriş Sohbeti – Mehmet Fatih Kaya Hoca (17 Parça)

LİNK BULUNAMADI

• Tefsir Sohbeti – Talha Hakan Alp Hoca (34 Parça)

 

Hadis ve Hadis Usulü

Hadis

• Mişkatül Mesabih Dersi – Talha Hakan Alp Hoca (19 Parça)

• Adab-ı Şer’iyye Dersi (el-Edebü’l-Müfred) – Mehmet Fatih Kaya Hoca (85 Parça)

*Adab-ı Şeriyye başlığı altında işlenen bu derslerde Mehmet Fatih Kaya Hoca yaklaşık ilk 10 derste adab kuralları hakkında genel bir giriş yapmaktadır. Bu giriş bölümünde, gündelik yaşantımızda aslında şer’î adab ile ilişkili olup gözümüzden kaçan noktalar gün yüzüne çıkarılmakta ve bu hususlar hakkında hangi davranışların rıza-yı ilahîye uygun olduğu konuşulmaktadır. Bu geniş ve yoğun girişten sonra Sahih’i ile meşhur İmam Buhari’nin (ö. 256/870) el-Edebü’l-Müfred adlı eseri takip edilmektedir. Bu eser takip edilirken de, hadisler alelâde okunup geçilmemekte, hadisler üzerine düşünülüp, müşkil görünen noktalar açıklanmakta ve hadisten gereken öğüdü ve edebi almak amacıyla tafsilatıyla üzerinde durulmaktadır. Bir sohbetten öte bir ders formatında işlenen bu dersler özelde tüm ilim talebeleri, genelde ise her Müslümanın bilmesi gereken hususları ihtiva etmektedir.

• Mişkatü’l Mesabih Dersi – Ebubekir Sifil Hoca (57 Parça)

Hadis Usulü

• Hadis Tahrici – Cemal Aydın Hoca (22 Parça)

LİNK BULUNAMADI

• İbnussalâh Usul-i Hadis Dersi – Mehmet Fatih Kaya Hoca (13 Parça, Tamamlanmamış Ders)

LİNK BULUNAMADI

• Usul-u Hadis Teysir Dersi – Mehmet Fatih Kaya Hoca (62 Parça)

*Hadis Usulü derslerinin ilkidir ve metin olarak Mahmud Tahhan’ın Teysiru Mustalahi’l-Hadis adlı kitabı takip edilmektedir. İlk seviye bir hadis usulü dersi olmasına rağmen Mehmet Fatih Kaya Hoca’nın dersi o kitapla sınırlı bırakmama huyu vesilesiyle ders çok daha zengin bir muhtevaya sahip olmaktadır. Hadis usulüne yeni başlayacak arkadaşların bu dersle başlamaları daha doğru olur. Sonrasında ise aşağıdaki sırayı takip ederek devam edebilirler.

• Hadis Usulü Atölyesi – Mehmet Fatih Kaya Hoca (13 Parça)

*Daru’l-Hikme’de ilk seviye derslerden sonra Atölye dersleri başlamaktadır. Bu derslerde konular hakkında daha ayrıntıya inilerek sorular sorulmaya, meseleler üzerine düşündürülmeye başlanmaktadır. Teysir derslerinden sonra başlanmış olan bu derslerde Fatih Kaya Hoca belli başlı bazı Hadis kavramlarını çeşitli kaynaklardan inceleyip üzerinde durmaktadır. Bu dersin sonunda yeni bir kitaba yani Nüzhetü’n-Nazar’a başlamaya karar verildiği için bu dersin son dersi Nüzhe derslerinin ilki sayılabilir.

• Hadis Usulü Dersleri (Nüzhetü’n-Nazar) – Mehmet Fatih Kaya Hoca (61 Ders)

*İlk 22 dersi Daru’l-Hikme’de yapılan, sonra İSAM’da devam eden bu dersler belki de hiçbir hadis talebesinin kaçırmaması gereken nitelikte derslerdir. Derslerde İbn Hacer el-Askalani’nin (ö. 852/1449) Nüzhetü’n-Nazar adlı kitabı takip edilmektedir. Diğer dersler için de ifade ettiğimiz derslerin zengin bir şekilde işlenmesi hususu bu ders için geçerli olup, hoca özellikle İSAM’daki derslerde konuları im’ân-ı nazar ile ele almaktadır. Bu dersler adeta bir kitap işlevi görmekte ve bu konuları araştıran araştırmacılar bu derslere müracaat etmek suretiyle istifade etmektedirler. Hatta bu derslerin kitaba çevrilmiş halini görmenin bizi pek memnun edeceğini de ifade etmiş olalım.

• Hadis Usulü – (Ma’rifetü ulûmil’l-hadîs) – Mehmet Fatih Kaya Hoca (İSAM’da başlamış olup hala devam etmektedir. Şimdiye kadar 41 ders yapılmıştır.)

*Nüzhe derslerinden sonra Hoca’nın İSAM’da başlattığı bu derslere, İbn Hacer gibi geç dönem bir muhaddisin kitabından sonra bir ilk dönem eseri görmek, tanımak amacıyla başlanmıştır. Genel literatür bilgilerinde ilk hadis usulü kitabı olarak Râmehürmüzî’nin (ö. 360/971) el-Muhaddisu’l-Fâsıl beyne’r-Râvi ve’l-Vâ’î adlı eseri sayılmasına karşın Fatih Kaya Hoca, Hâkim en-Nîsâbûrî’nin (ö. 405/1014) Marifetu Ulumi’l-Hadis ve Kemmiyyetu Ecnasihi adlı kitabını ilk hadis usulü eseri olarak kabul etmektedir. Hoca bu sonuca önceki derslerde nasıl ulaştığını belirtmektedir. Bu kitabın ilk hadis usulü metni olmasından dolayı da hoca bu kitabı okumaya başlamıştır. Şu ana kadar 41 ders yapılmıştır ama derslerin devamının ne zaman yapılacağına dair henüz bilgimiz yoktur.

 

Akaid

• El-Akidetü’t-Tahaviyye Dersi – Talha Hakan Alp Hoca (29 Parça)

*Bu derste, üzerine ümmetin çoğunun ittifak etmiş olduğu, her mezhepten alimlerin üzerine şerh yazdığı İmam Tahavi’nin (ö. 321/933) el-Akidetü’t-Tahaviyye metni okunmaktadır. Talha Hakan Alp hoca, bu dersleri giriş seviyesinde işlediği için meselelerin kelami ve felsefi ayrıntılarına çok girmeden, sadece işaret ederek ele almaktadır. Gerçi aynı metni daha sonradan Siyer Vakfı’nda okuttuğu ve o derslerin video kaydı bulunduğu için dinleyicilere yeni video kayıt daha cazip gelebilir. Ama biz yine de bu kayıtları da tavsiye ederiz. Siyer TV’deki kayıtlara Youtube’a “Talha Hakan Alp: Akaid” yazarak ulaşabilirsiniz.

 

Fıkıh ve Fıkıh Usulü

Füru Fıkıh

• Nukaye Kitabından Fıkıh Dersi – Orhan Ençakar Hoca (180 Parça)

*Bir muhtasar metni baştan sona okuma amaçlı başlanmış bu derslerde Tâcüşşerîa’nın Hanefî fıkhına dair Viķāyetü’r-Rivâye adlı eserinin, torunu Sadrüşşerîa (ö. 747/1347) tarafından yapılan muhtasarı en-Nukâye takip edilmektedir. Aliyyü’l-Kari şerhiyle beraber gidilen bu derslerde Orhan Ençakar hoca mezhebin özellikle ilk dönem kitaplarına, İmam Tahavi’nin Muhtasar’ına, Bedai muhtasarlarına ve kitap hakkında yazılmış çeşitli eserlerine başvurarak dersi daha zengin hale getirmiştir. Kitapta Kitabü’ş-Şehadet’e kadar gelinmiş olup -yani kitabın büyük çoğunluğu okunmuştur- öncesinde de sadece Kitabu’l-Atâk ve Mükateb okunmamıştır. Bunlar hariç diğer tüm kitaplar 180 derste okunmuştur. İlim talebelerine ilk seviye füru fıkıh okumaları için tavsiye edilir.

• Fıkıh Atölyesi (Bedai’ Muhtasarı) – Abdulkadir Yılmaz Hoca (68 Parça, İbadat Bahsi)

*Bu derste Abdülkadir (Okan) Yılmaz hoca, Orhan Ençakar hocayla beraber telif ettikleri -ama henüz basılamayan- İmam Kâsânî’nin (ö. 587/1191) Bedâiu’s-Sanâi fî Tertîbi’ş-Şerâi adlı eserinin muhtasarı takip edilmektedir. Meseleleri ele alış bakımından diğer füru kitaplarından ayrılan bu eser, ilim talebelerine fıkhi meseleleri bütüncül bir bakışla kavramada ciddi kolaylık sağlamaktadır. Yaklaşık 10 cilt tutan bir hacmi düşünüldüğünde böyle bir eserin muhtasarı ilim dünyası için önemli bir kazanç sayılacaktır. Derste de, bu henüz yayınlanmayan muhtasar metin üzerinden sadece ibadet bahisleri okunmaktadır. Dersler meselelerin Nukaye dersine oranla daha çok tartışılması ve nispeten ayrıntılara girilmesinden dolayı Nukaye’den sonra okunabilecek bir seviyeye hitap etmektedir. Dersi takip etmek isteyenlerin metnin temini için hocayla iletişime geçmeleri gerekmektedir.

• Mecelle Dersleri – Abdülkadir (Okan Kadir) Yılmaz Hoca (23 Parça)

* Dersler Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye’nin ilk 100 madde sonrası büyu’ bahsi ile başlamaktadır.

• Şerhu Meani’l-Asar Dersi – Abdülkadir Yılmaz Hoca (80 Parça, kitabın bir kısmı okunmuş)

* İmam Tahavi’nin (ö. 321/933) meşhur eseri Şerhu Meani’l-Asar’ın takip edildiği bu dersler İmam Tahavi’nin fıkhını anlamak için ideal derslerdir. İmam Tahavi bu eserde amel açısından birbirleriyle çelişkili hadisleri ele almakta ve ulema arasındaki ihtilafları, her görüşün delillerini inceleyip kendi görüşünü ortaya koymaktadır. Bir hadis kitabı olmasına rağmen bir fıkıh kitabı sayılabileceği gibi Abdülkadir (Okan) Yılmaz hocanın işaretleriyle uygulamalı fıkıh usulü kitabı olarak kabul edilebilir. İmam Tahavi’nin usul kuralların nasıl işlettiği ve naslara nasıl yaklaştığını bu kitapta görmek mümkündür. Derslerde 80 ders yapılmış ama kitap bitirilmemiştir. (Kitabın 4 cilt uzunluğunda olduğunu belirtelim.)

Fıkıh Usulü

• Usul-i Fıkıh Dersi (Mirkat) – Abdülkadir Yılmaz Hoca (157 Parça)

*Molla Hüsrev’in (ö. 885/1480) fıkıh usulüne dair yazmış olduğu Mirkâtu’l-Vusul ila İlmi’l-Usul adlı eser takip edilmiştir. Yukarıda belirttiğimiz dersin zengin içerikle işlenmesi burada da vaki olup, hoca mezhebin asıl usul kitaplarına müracaat ederek karşılaştırmalı olarak konuları ele almaktadır. Kitabın tamamı okunup bitirilmiştir. Her ne kadar ilk seviye bir kitap gibi işlense de, hem kitabın içeriği hem de konuların derinliğinden ötürü fıkıh bablarının birçoğu okunmadan ve fıkıh usulüne dair başka ilk seviye bir metin okunmadan bu derslerin takip edilmesi pek tavsiye edilmez. Tabi bu acizane bizim yorumumuzdur.

LİNK BULUNAMADI

• Usul-i Fıkıh Atölyesi (El-Mucez) – Orhan Ençakar Hoca (43 Parça, Kitabın yarısı okunmuş)

*Atölye dersi olmasının yanında ilk seviye sayılmaya daha yakın olan bu derslerde günümüz müelliflerinden Muhammed Ubeydullah el-Esadi’nin el-Mucez fi Usul’il-Fıkh aslı eseri takip edilmiştir. Kitap günümüze yakın bir tarihte yazılmış olmasının yanında klasik Hanefi usul-i fıkhının daha anlaşılabilir şekilde ifade edilmiş halidir. Derslerde kitabın yarısından fazlası okunmuş olup bir bahis hariç Kuran’ın elfâz bahislerinin hepsi okunmuştur.

 

Kelam

• Kelam Atölyesi – Talha Hakan Alp Hoca (40 Parça)

 

 

Diğer Akli İlimler

• Vazıyye Dersi – Talha Hakan Alp Hoca (8 Parça)

• Mantık İsogaci Dersi – Talha Hakan Alp Hoca (18 Parça)

*Esîrüddin Ebheri’nin (ö. 663/1265 [?]) Mantık ilmine dair muhtasar eseri İsagoci’nin takip edildiği bu dersler mantık ilmine giriş yapmak isteyenlere hitap eden bir yapıya sahiptir.

• Münazara Dersi (Adabü’l-Bahs-i Ve’l-Münazara, Gelenbevi) – Talha Hakan Alp Hoca (17 Parça)

*Bu derslerde Gelenbevi Efendi’nin (ö. 1205/1791) münazara ilmine dair olan Adabü’l-Bahs ve’l-Münazara adlı eseri takip edilmektedir. Derslerde münazara yani tartışma adabının ilkeleri ve keyfiyeti anlatılmaktadır. Dersler en azından giriş seviye mantık bilgisi gerektirdiğinden bu dersleri takip etmek isteyenlerin önce İsagoci derslerini izlemesi tavsiye edilir.

• Klasik Mantık Dersi (Miyar-ı Sedat) – Talha Hakan Alp Hoca (17 Parça, Tamamlanmamış Ders)

• Münazara Usulü Dersi – Talha Hakan Alp Hoca (16 Parça Tamamlanmamış Ders)

 

Tasavvuf

İhya-i Ulumi’d-Din Dersi – Talha Hakan Alp Hoca (29 Parça)

 

İslami İlimler Serisi ve Sohbetler

İslâmî Bilgi Usulü Dersi – Talha Hakan Alp Hoca (51 Parça)

https://www.youtube.com/playlist?list=PLDEdtpT44Jawdh8rGIL1nCpBoY8s07Tc8

İslâmî İlimlere Giriş – Talha Hakan Alp Hoca (18 Parça)

https://www.youtube.com/playlist?list=PLDEdtpT44JawtaS8TyGYK8t7o7O7WgsqA

İslâmî Kavramlar Dersi – Talha Hakan Alp Hoca (9 Parça)

https://www.youtube.com/playlist?list=PLDEdtpT44Jax7bM-pI7KCS24eYbLIpoI_

Sohbetler – Talha Hakan Alp Hoca (31 Parça)

https://www.youtube.com/playlist?list=PLDEdtpT44JaxndwlzGJqXcpkjErPXBKui

 

Arapça

Klasik Fasih Arapça Dersi – Orhan Ençakar Hoca (120 Parça) (sonradan ulaşılan linkte bulunan ders sayısı 52)

 

Şamile Kullanım Semineri

Şamile Semineri – Abdülkadir Yılmaz Hoca (3 Parça)

*Yazı ve notlar için Abdullah Bardakcı’ya teşekkür ederiz.